24 tháng 11, 2013 14:00 Chú Vĩnh viết:
Taberd & Văn Chương ( 3 )
Hồi ấy nguyên liệu để in sách rất là thiếu thốn,giấy có khi phải nhập từ nước ngoài về,nên sách in toàn dùng các loại giấy làm từ cây tre và lồ ô.Giấy xấu lắm,nó vàng ệch có khi hơi đen thùi lùi,đã vậy mặt giấy cũng không được láng cho lắm,có khi vừa đọc sách vừa ngứa tay vừa cậy cái cợn tre còn nằm trong trang sách,thế là bị lủng một lỗ.Có lúc cái lỗ lủng nó lớn dần,đọc tới đó thì không biết nó là chữ gì nữa mới là mệt , lại phải ngồi đoán mò. Có những trang sách đưa lên ánh sáng ngọn đèn thì thấy chỗ thì mỏng chỗ thì mỏng lét và sắp sửa lủng lỗ tới nơi .Về sau đỡ dần khi giấy in đã được lên đời một tí,nhưng kiếm một cuốn sách có trang giấy in trắng tưng thì vẫn còn hiếm lắm,phải mấy chục năm sau,vào cái thập kỉ 90 thì mới xuất hiện những cuốn sách đẹp.
Sách đã xấu vậy,mà ngày ấy buổi tối hay cúp điện.Có khi buồn vì trời còn sớm lại không có gì để giải trí,thế là tôi vừa quạt cho con ngủ vừa thắp cái đèn dầu, đem sách vô trong mùng và đọc sách cho tiện,cứ thế mà sinh ra cái tật mê đọc sách thôi.Cây đèn thì có khi dầu hôi vì phải mua bằng chế độ tem phiếu,mà mỗi nhà chỉ được mua có vài lít,đành phải mua thêm bên ngoài thì mới đủ xài,cứ cúp điện triền miên thì biết làm sao được.Mà mua dầu bên ngoài họ hay pha loãng để bán có lời,nên ánh sáng cứ chập chờn lúc mờ lúc tỏ,gặp mấy cuốn sách xấu đọc muốn lòi con mắt luôn.
Với chất lượng như vậy thì làm sao giữ được về lâu về dài,nên những cuốn sách mà tôi mua hồi ấy, mua từ những lúc còn đi làm và có tiền rủng rỉnh , mười mấy năm sau nó đã bị ẩm mốc và bị mọt sách gặm nham nhở, cả mấy thùng carton lớn đầy mắp những sách là sách ,thế là phải đem đi bán ve chai uổng ơi là uổng.
Những đầu sách cũng khá hơn với những truyện mới xuất hiện và được giải thưởng trên thế giới như cuốn : Những Chim Ẩn Mình Chờ Chết của Colleen Mc Cullough người Úc,Trăm Năm Cô Đơn của tác giả người Colombia Garcia Marquez,Đèn Không Hắt Bóng của tác giả người Nhật Wanatabe Zunichi…Hồi ấy mấy nhà xuất bản sách lời to vì in lại những truyện cũ mà không phải xin phép và trả tiền bản quyền ,nhờ vậy mà mọi người mới được gặp và đọc lại những tác phẩm hay của thế giới.
Hai cuốn Trăm Năm Cô Đơn,Đèn không Hắt bóng mà có lúc được kháo nhau là những cuốn sách viết bạo lắm,toàn kể chuyện chăn gối không?mà đúng vậy.Những câu chuyện của thám tử Sherlock Homes cũng xuất hiện và rất hay được in ra,phải vậy chứ ,có giao lưu văn hóa với nước ngoài thì mới mở mang dân trí được,tuy cũng có hơi muộn màng một chút.
Thật ra tôi cũng hơi lười đọc sách,nhưng vì công việc tôi đang làm là đi xin chữ kí nghiệm thu các công trình mà mình đã làm xong,hễ có chữ kí nghiệm thu của các xếp là có tiền cho Công Ty,nhưng cái thời bao cấp tàn tàn thì các xếp cứ chây ỳ ra,thế là vì công trình thuộc của mình nên tôi trở thành một chuyên viên đi đòi nợ cho Công Ty tôi đang làm.Đi kiếm các xếp ngày ấy là một cực hình,vì các xếp cứ lẩn tránh chuyện thanh toán công nợ và đi họp miết.Tôi thì cứ ngồi chờ từ sáng cho tới chiều,có khi cả tuần ngồi ròng rã chờ đợi mỏi mòn.
Thế là tôi tập được hai cái tính cho mình,mê đọc sách vì trong lúc ngồi đợi,không gì bằng ngồi đọc truyện.Thứ hai là vì đi đòi nợ nên mình có thêm cái tính kiên nhẫn rất là giỏi.Đến nỗi các xếp phải than thở với xếp của tôi :” Tui sợ nhất là thằng này,nó ngồi đồng hay quá lại còn lì..như trâu nữa”. Có thế thì mới đòi được nợ ,và xếp tôi khen tôi có cái mông bằng Inox và cái mặt dày như mo cau.Nhưng xếp lại cưng tôi nhất Công Ty nơi tôi làm.
Tôi cũng sưu tầm được cái gọi là văn chương để chửi như sau ,chuyện chửi Mất Con Gà của người bắc :
“ Làng trên xóm dưới ,bên ngược bên xuôi ,tôi có con gà mái vàng .Sáng nay tôi còn cho nó ăn ,thế mà bây giờ nó bị mất ! Ai bắt được thì cho tôi xin ,nếu không trả thì nghe tôi chửi cho mà nghe đấy.
Bố cái thằng chết đâm ,cha cái con chết xỉa ! mày day tay mặt ,mày đặt tay trái,nỡ ăn cắp của bà đây con gà .Này bà bảo cho chúng mày biết :thằng đứng chiếu ngang,thằng sang chiếu dọc,thằng đọc văn tế ,thằng bế cái hài,thằng nhai thủ lợn..Con gà nó ở nhà bà là con công con phượng. Nó bị bắt trộm về nhà mày thì thành con cú,con cáo,con thành đanh mỏ đỏ ,nó sẽ mổ mắt,xé xác ông bà,cha mẹ,vợ chồng con cái mày đấy.
Mày mà ăn con gà nhà bà thì ăn một miếng chết một đứa,ăn hai miếng chết 2 đứa ,ăn 3 miếng chết 3 đứa,và ăn cả con gà đó thì sẽ chết cả nhà cả ổ nhà mày.
Cha tiên nhân ông nội,ông ngoại,ông dại ông khôn,đồng môn chi rễ nhà mày nhá.Mày giant ham đã ăn trộm ăn cắp con gà mái của bà .Rồi ra , nhà chúng mày chết một đời cha ,chết 3 đời con,đẻ non đẻ ngược,chân ra trước đầu bước ra sau ,đẻ sót nhau .Chết mau ,chết sớm,chết trẻ ,đẻ ngang nữa.
4 thằng cầm cờ xanh đứng đầu ngõ,3 thằng cầm cờ đỏ đứng đầu làng,đưa đám tang cả nhà mày ra đồng làng chôn đấy.Mày có khôn hồn,mang trả ngay con gà đó cho bà,kẻo không bà đào mồ,quật mả cao tằng tổ khảo,cao tằng tổ tỉ,thúc,bá,đệ,huynh,cô,dì,tỉ,muội nhà mày đấy.
Hôm nay bà chửi một bài,ngày mai bà sẽ chửi hai lần liền.Bà chửi cho chúng mày hóa điên,bà rủa suốt tháng liên miên không ngừng.Bây giờ bà mệt quá chừng ,bà về cơm nước,nhớ đừng quên a..Muốn sống thì thả gà ra,lạỵ bà hai lạy,bà tha cho mày.”
Đây là bài chửi theo người Huế :
“ Cao tằng tổ đĩ,cao tằng tổ khảo,cố tổ gia tông cả ông, cả bà,cả cha,cả mẹ,chú bác,anh em,họ nội họ ngoại,xa gần ân ái,họ gái họ trai,dưới âm phủ mà đội mũ đi lên ,trên Thiên Đàng xếp hàng đi xuống,bây hãy vén mái tai,gài mái tóc,đặng chống tai lên cho rõ,chống cửa ngõ cho cao,chặt hàng rào cho thấp để mà nghe tao chửi đây nì:
Hôm qua tau mất con gà mái dầu khoang cổ.Hôm ni tau mất con gà mái nổ khoang bông .Con mô bắt gà là gái trốn chúa lộn chồng,thằng mô mà bắt gà là thằng 3 đời đi ở đợ..Bây ăn cho chồng bay sợ ,cho vợ bay kinh ,bay ăn cho ngã miếu sập đình ,cho mồ cha bay chết hết,để một mình bây ăn.
Tam canh mụ đội,xóm hội xóm phường,xóm trước xóm sau,xóm trên xóm dưới,lư hương,bát nước,chiếu trải giường thờ,tau bới mả cha bay rung rinh như thuyền mành gặp sóng,tau nín như nín địt,tau dập như dập cứt mà bay cứ bươi ra,bay chọc cho tau chửi.Tau chửi cho tan nát tông môn họ hàng cái quân khốn khiếp,cái quân vô hậu kế đợi đã ăn của tau 7 con gà xám,8 con gà vàng.
Bây ăn chi mà ác nhơn ác nghiệp,bây ăn bằng nồi đồng,bây ăn bằng nồi đất,bây ăn lật đật,bây ăn ban đêm bữa túi .Đồ quân ăn chó cả lông,ăn hồng cả hột.Cái quân không sợ trời đánh thánh đâm,trời đánh thánh vật.Bây ăn làm răng mà hết chục rưỡi con gà?.
Cha cố tổ mười đời cha bay ,bây tham chi mà tham vô hậu rứa?cứ sáng sáng mất cái thúng,đứng bóng mất cái niêu,chiều chiều mất lẻ củi,túi túi mất con gà.Diều dọi chi cho cam ,một bầy 3 con gà xám,8 con gà vàng ,rứa mà hén eng ( hắn ăn) mất một con,chừ đếm đi đếm lại ,còn mười con.Bây eng chi mà vô hậu rứa ?”.
Bây giờ ngồi nhắc lại những kỉ niệm khi xưa sao mà vui quá,hơn nửa đời người rồi.Thế Kỉ 21 rồi,mọi chuyện cũng gần gần như trước kia,đã có công nghệ Internet thật độc đáo rồi,cả một thế giới được thu nhỏ lại,muốn kiếm gì thì nhấn Enter là có liền.Nhưng tôi đã mệt mỏi với cuộc đời ,với những cơm áo bạc tiền rồi.Tôi không còn đủ sức để tìm lại những thú vui một thời xa xưa của mình,những cuốn phim hay,những cuốn sách mà khi xưa mình tưởng sẽ mãi mãi không bao giờ còn,thế mà bây giờ tất cả đều có mặt,nhưng tôi không còn sức để mà ngồi thưởng thức nữa rồi,kể cả những cái cảm xúc của một thời trai trẻ cũng không còn nữa rồi.
Vũ Văn Chính, Để Nhớ Về Một Thời - tháng 11/2013